قوانین حقوقی و جزایی هر کشور با توجه به شتاب سریع و روزافزون تغییرات و گسترده شدن دامنۀ جرایم باید به روز باشد و تاحد ممکن مجازات و کیفر جرائمی را پیش بینی کند که حتی کمتر امکان وقوع دارند؛ از این میان کودکان و نوجوانان جمعیت مهم و سرنوشت  ساز هر جامعه محسوب می شوند که تصویب یا تغییر هر قانون مصوبی در مورد بزهکاری آن ها مستلزم توجهات و دقت نظر بسیار است.

در مورد بزهکاری و دادرسی و مجازات کودکان بزهکار تا کنون تحقیقات بسیاری انجام شده است اما آنچه در این تحقیقات به دست فراموشی سپرده شده بررسی تغییرات و چگونگی و میزان تغییراتی است که هر ساله در تصویب قوانین حقوقی و جزایی در مورد این گروه اعمال می شود. بنابراین می  توان گفت که تاکنون هیچ پژوهشی به مطالعه و بررسی کیفیات مخففه و چگونگی تغییرات اعمال شده در مورد کودکان بزهکار در قوانین جدید نپرداخته است، و امید است این پژوهش تا حدی این کمبود در گسترۀ تحقیقات موجود را رفع کند. 

کیفیات مخففه قضایی نیز امکانی است که قانون گذار با هدف فردی کردن مجازات در اختیار قاضی دادگاه قرار داده و استفاده از آن را به تشخیص وی واگذار نموده است. قانون‌گذار ایران، اختیار قاضی در اعمال کیفیات مخففه را محدود به مجازات‌های تعزیری نموده است. البته، در قلمرو این مجازات‌ها نیز، با توجه به اهمیت جرم، در برخی موارد به ممنوعیت تخفیف مجازات تأکید کرده است.

بر اساس ماده 38 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392، جهات تخفیف عبارتند از:

گذشت شاكي يا مدعي خصوصي؛ همكاري مؤثر متهم در شناسايي شركا يا معاونان، تحصيل ادله يا كشف اموال و اشياء حاصله از جرم يا به كار رفته براي ارتكاب آن؛ اوضاع و احوال خاص مؤثر در ارتكاب جرم، از قبيل رفتار يا گفتار تحريك‌‌‌آميز بزهديده يا وجود انگيزه شرافتمندانه در ارتكاب جرم؛ اعلام متهم قبل از تعقيب يا اقرار مؤثر وي در حين تحقيق و رسيدگي؛ ندامت، حسن سابقه و يا وضع خاص متهم از قبيل كهولت يا بيماري؛ كوشش متهم به منظور تخفيف آثار جرم يا اقدام وي براي جبران زيان ناشي از آن؛ خفيف بودن زيان وارده به بزهديده يا نتايج زيان‌بار جرم و مداخله ضعيف شريك يا معاون در وقوع جرم. 

قضات همچنین می‌توانند در مرحله اجرای حکم، نسبت به اعمال کیفیات مخففه در برخی جرایم مبادرت نمایند.آثار اعمال کیفیات مخففه در خصوص جرایم ارتکابی توسط اطفال، برقراری نظام تعویق مجازات، تعلیق مجازات، نظام نیمه آزادی و مجازات های جایگزین حبس و آزادی مشروط را شامل می گردد. 

فهرست مطالب
عنوان
چکیده

فصل اول- کلیات تحقیق
مقدمه
الف-بیان مساله.
ب- ادبیات تحقیق
پ- سوالات تحقیق مربوطه
ت- فرضیه های تحقیق تحقیق
ث- اهداف تحقیق
ج-جنبه نوآوری و جدید بودن تحقیق.
د- روش انجام تحقیق

فصل دوم- مفاهیم، مبانی و تاریخچه
مبحث اول-مفهوم بلوغ در شرع و حقوق موضوعه
گفتار اول- مفهوم بلوغ از نظر شرعی
بند اول- معنای لغوی و اصطلاحی بلوغ
الف- معنای لغوی بلوغ
ب- معنای اصطلاحی بلوغ.
بند دوم- سن بلوغ از نظر فقها
گفتار دوم- سن مسئولیت کیفری در حقوق ایران.
مبحث دوم- مبانی مسئولیت کیفری اطفال در مکاتب کیفری
گفتار اول – مکتب کلاسیک
گفتار دوم- مکتب نئو کلاسیک.
گفتار سوم- مکتب تحققی ( اثباتی )
گفتار چهارم – مکتب دفاع اجتماعی.
مبحث سوم- تاریخچه مسئولیت کیفری اطفال در قوانین موضوعه
گفتار اول- قوانین قبل از انقلاب اسلامی.
بند اول- قانون مجازات عمومی مصوب 1304.39
الف – اطفال صغیر غیر ممیز. 40            
ب-اطفال ممیز غیر بالغ40
پ – اشخاص بالغ کمتر از 18 سال41
بند دوم – قانون مربوط به تشکیل دادگاه اطفال بزهکار مصوب 1338 .41.
بند سوم – قانون مجازات عمومی مصوب 1352 43
گفتار دوم – قوانین بعد از انقلاب اسلامی مصوب 1357 44
بند اول – قانون تشکیل دادگاههای عمومی مصوب 1358 .44
بند دوم – قانون آئین دادرسی کیفری مصوب 1361 45
بند سوم – قانون راجع به مجازات اسلامی مصوب 1361 .45
بند چهارم – قانون مجازات اسلامی مصوب 1375. 46
بند پنجم – قانون آئین دادرسی کیفری مصوب 1378 46
بند ششم – قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 .47

فصل سوم- تخفیف مجازات اطفال در نظام کیفری ایران
مبحث اول- تخفیف در جرایم قابل گذشت49
گفتار اول- تعریف گذشت                 49  
گفتار دوم- تشخیص جرایم قابل گذشت. 50
الف- قوانین جزایی پیش از انقلاب اسلامی سال 1357 .
ب- قوانین جزایی پس از انقلاب اسلامی سال 1357 .
مبحث دوم- تخفیف در جرایم غیر قابل گذشت.
گفتار اول- تخفیف الزامی یا قانونی( معاذیر قانونی )
گفتار دوم - تخفیف اختیاری یا قضائی (کیفیات مخففه قضائی) .
بند اول- کیفیات مخففه در قوانین پیش از انقلاب اسلامی سال 1357
الف- قانون مجازات عمومی مصوب 1304
ب- قانون مجازات عمومی اصلاحی مصوب 1352.
بند دوم- کیفیات مخففه در قوانین پس از انقلاب اسلامی سال 1357
الف- قانون راجع به مجازات اسلامی مصوب 1361.
ب- قانون مجازات اسلامی مصوب1370.
ج- قانون مجازات اسلامی مصوب 1392

فصل چهارم- آثار کیفیات مخففه در اعمال مجازات ها 
مبحث اول- تعویق صدور حکم
گفتار اول- ضوابط و معیار های تعویق صدور حکم
گفتار دوم- انواع تعویق صدور حکم
بند اول- تعویق ساده.
بند دوم- تعویق مراقبتی
مبحث دوم- تعلیق اجرای مجازات
گفتار اول- ضوابط و معیار های تعلیق اجرای مجازات.
گفتار دوم- انواع تعلیق اجرای مجازات
بند اول- تعلیق ساده
بند دوم- تعلیق مراقبتی.
مبحث سوم- نظام نیمه آزادی ، آزادی مشروط و مجازاتهای جایگزین حبس.
بند اول- نظام نیمه آزادی.
بند دوم- اعطای آزادی مشروط.

بحث و نتیجه گیری

نتیجه گیری.
منابع 
منابع فارسی
منابع غیرفارسی